آئین نامه رعایت و حمایت از حقوق مالکیت معنوی بین المللی منابع دیجیتالی
این آیین نامه برای تعیین نحوه رعایت و حمایت از حقوق مالکیت معنوی بینالمللی منابع دیجیتال در چارچوب مشخص در کتابخانههای تابعه دانشگاه علوم پزشکی فسا تدوین شده است.
مقدمه: هدف از تدوين اين آئيننامه رعایت حق مولف و تکثیر منابع دیجیتال در كتابخانههای تابعه دانشگاه علوم پزشكی فسا است.
تعریف:سهولت دسترسی به شبکه جهانی وب، موجب افزایش تولید منابع در قالب دیجیتال شده است. کتابخانهها نیز همگام با این حرکت، به فراهمسازی و دسترسپذیری منابع دیجیتال اقدام کردهاند. ایجاد، انتشار، استفاده و بهکارگیری مجدد منابع دیجیتال بسیار آسانتر و سریعتر از فراهمآوری منابع چاپی است. این امر در کنار مزایای خود، موجب استفاده غیرقانونی از منابع دیجیتال را فراهم کرده است. در واقع ماهیت محیط دیجیتال، امکان دسترسی غیرمجاز به منابع را افزایش داده و آنها را در مقابل انواع خطرات، آسیبپذیر میسازد. تکثیر غیرمجاز منابع دیجیتال، حقوق نویسندگان و سایر صاحبان اثر را تحت تأثیر قرار میدهد. حفاظت از منابع در محیط اینترنت در واقع حمایت از تلاشهای نویسندگان و حمایت از توسعهی مالکیت معنوی است. بنابراین کاربران کتابخانه مرکزی دانشگاه و کتابخانههای تابعه موظف به رعایت «قوانین و حقوق مولف» و «مفاد قراردادهاي منابع الکترونیک»، در مورد تمامی منابع قابل دسترس از طریق کتابخانهها و شبکه اطلاع رسانی دانشگاه میباشند و در صورت مشاهدهی فعالیت غیرمجاز، طبق مقررات با آنان برخورد خواهد کرد.
ماده 1: تعاریف
دانشگاه:منظور دانشگاه علوم پزشکی فسا است.
کتابخانه مرکزی:منظور مدیریت منابع علمی، کتابخانه مرکزی و اسناد دانشگاه علوم پزشکی فسا است.
منابع دیجیتال: مواد دیجیتالی آیتمهایی هستند که از طریق ابزار و شبکههای دیجیتالی، ذخیره، پردازش و انتقال داده میشوند. و به صورت دیجیتالی از طریق شبکه های کامپیوتری تحویل یا ارائه می دهند. محتوای کتابخانههای دیجیتال شامل منابع اطلاعاتی در قالب الکترونیکی (متن ، صوت، تصویر، ویدیو) که برخی از آن ها ممکن است به صورت تجاری از ناشران و عرضهکنندگان منابع و پایگاه های اطلاعاتی خریداری شوند. نمونههای الکترونیکی منابع چاپی موجود در کتابخانهها که میتوانند کتابها ، مجلات ومنابع دیداری و شنیداری ، نسخ خطی ، نقشه ها و غیره باشند. منابع اطلاعاتی با کیفیت بالا و منحصر به فردی که از طریق محیط اینترنت قابل دسترس هستند یا حتی متعلق به مجموعه کتابخانههای دیگر در محیط وب باشند.
کاربران:منظوراعضای هيات علمی رسمی و پیمانی، اساتید حقالتدریس، اعضای هیات علمی بازنشسته، پژوهشگران، محققين،دانشجویان تحصیلات تکمیلی، کارمندان رسمی، پیمانی و قراردادی و نیز کارمندان بازنشسته که نياز به استفاده ازمنابع علمی پزشکی را دارند
ماده 2- شرایط استفاده
استفاده از منابع و پایگاه های اطلاعاتی موجود در کتابخانه دیجیتال به یکی از روشهای زیر امکان پذیر می باشد :
الف- دسترسی مستقیم به منابع در دانشگاه و از طریق اتصال به اینترنت
VPN یا Remote Access از راه دور خارج از دانشگاه به صورت استفاده از دسترسی
ماده 3- حقوق کاربر
1.کاربر مجاز دانشگاه بایستی بتواند بر اساس هریک از روشهای ذکر شده در ماده (2) به کلیه منابع دیجیتالی که از طریق وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه تهیه شده است، دسترسی داشته باشد.
2.با توجه به اصول اخلاق حرفه ای علم اطلاعات، به منظور رعایت حقوق اطلاعات شخصی کاربران، لازم است شرایط لازم برای حفظ محرمانگی اطلاعات کاربران فراهم گردد.
3.لازم است دسترسی به منابع اطلاعاتی مورد اشتراک دانشگاه، در تمام طول مدت قرارداد به طور کامل برای کاربر تامین باشد و مواردی نظیر قطع دسترسی و امثالهم مانع دستیابی کاربر به منابع نباشد.
ماده 4- حقوق صاحب اثر
1.استفاده از منابع الکترونیک خریداری شده محدود به کاربران دانشگاه و برای تامین نیازهای پژوهشی، آموزشی و مطالعات شخصی ایشان است. استفاده تجاری از این منابع (فروش و دانلود منابع به صورت آنلاین و یا توزیع مجدد و بارگذاری آنها در سایر سایتهای علمی یا غیر علمی ) ممنوع است.
2.منابع اطلاعاتی صرفا برای استفاده کاربر مجاز دانشگاه می باشد و کاربران مجاز نیستند که این منابع را به هر شکلی ارسال به شبکه های اجتماعی، ارائه اطلاعات حساب کاربری خود به سایرین) در اختیار کاربران غیرمجاز قرار دهند.
دانلود سیستماتیک از کتاب و مجلات الکترونیک ممنوع می باشد.3.
کاربران جهت استفاده از منابع کتابخانه دیجیتال در متون تالیفی خود، ملزم به ذکر دقیق منبع مورد استناد می باشند.4.
ماده 5- محدودیت های قانونی
1.در صورت نقض حقوق صاحب اثر و یا کاربر، دانشگاه و یا وزارت بهداشت می تواند بر اساس قراردادهای منعقده بین ناشر و وزارت متبوع اقدام و با قطع دسترسی کاربر متخلف و یا هر اقدام دیگر با فرد ناقض حقوق برخورد نماید.
2.در صورت اعلام گزارش دانلود سیستماتیک از سوی ناشر و محرز شدن این امر، طبق قرارداد منعقده با ناشر، دسترسی کلیه دانشگاه های علوم پزشکی کشور به منبع موردنظر قطع شده و با کاربر خاطی طبق مقررات برخورد خواهد شد.
3.در صورت وجود هرگونه تضاد یا تناقض با صاحبان اثر، شرایط و ضوابط قراردادهای امضا شده وزارت متبوع با ناشرین مختلف ملاک عمل خواهد بود.